Gejsza - wielka zagadka Orientu

Głównym obszarem mojego zainteresowania Japonią jest kultura gejsz. Oczywiście, jest mnóstwo publikacji na ten temat, sama nieustannie gromadzę materiały w różnej formie. Jednakże, nie każdy ma tyle wytrwałości i pasji, aby drążyć ten temat, zaś wokół świata gejsz ciągle krążą różne, często nieprawdziwe i krzywdzące opinie. Dlatego postanowiłam przybliżyć nieco problem i stworzyć cykl artykułów tych niesamowitych istotach, unikalnych tworach japońskiej kultury i... pierwszych japońskich businesswoman :)

Zacznijmy od wyjaśnienia pewnej fundamentalnej kwestii:
Gejsza NIE jest prostytutką.

Zadaniem gejsz jest umilanie czasu gościom herbaciarni lub hoteli w uzdrowiskach. Jednakże nie seksualnych usług się od nich oczekuje, lecz zabawiania rozmową, tańcem, śpiewem. Dlaczego więc ich usługi są takie drogie? Może dlatego, że ten taniec i śpiew wymaga długich lat nauki i jest kultywowaną od stuleci sztuką, której posiadanie jest rzadkim atutem. Może dlatego, że gejsza, aby być piękną, potrzebuje bardzo drogich strojów i dodatków. A może po prostu dlatego, że towarzystwo gejszy z założenia jest rozrywką luksusową.
Oczywiście gejsze to również kobiety i zdarza im się sypiać z klientami. Jednakże, na ogół nie robią tego dla pieniędzy. A jeśli nawet decydują się na dodatkową "fuchę" utrzymanki, to nie ma to nic wspólnego z jej rdzennym zawodem. Twierdzenie zatem, że gejsze trudnią się prostytucją, jest zatem tak samo prawdziwe, jak twierdzenie, że robią to polskie studentki. Już słyszę głosy oburzenia: "Jak to?!". A tak to, mili państwo, przecież popularne w Polsce jest zjawisko sponsoringu, dzięki któremu studentki dorabiają sobie na lepsze ciuchy. Nie jest to oczywiście masowe i na pewno nikt nie posądza z góry każdej studentki o kupczenie własnym ciałem. Dlaczego więc taki okrutny los spotyka gejsze?

Przypuszczam, że ten oburzający stereotyp ma swoje korzenie nie w Japonii, ale właśnie w kulturze zachodniej. Profesja gejszy jest zawodem artystycznym. Na Zachodzie przez stulecia uważano, że kobieta-artystka jest kobietą nieprzyzwoitą, zhańbioną, równą w zasadzie prostytutce. Tak więc cudzoziemcy bywali w Japonii tak właśnie ocenili kobiety-artystki: podług własnej miary. A może to po prostu strach przed nieznanym i niezrozumiałym doprowadził ludzi Zachodu do tego absurdu?

Teraz zajmijmy się kolejnym stereotypem dotyczącym Świata Kwiatów i Wierzb (tak zwykło się określać świat gejsz: kwiat symbolizuje piękno i zmysłowośc, wierzba - giętkość i siłę):
Klientami gejsz są wyłącznie mężczyźni.

To nieprawda! Oczywiście przeważają wśród nich mężczyźni, ale nierzadko zdarza się, że przyjęcie z gejszami odbywa się w ramach uroczystości rodzinnych albo wręcz wyprawia się specjalne przyjęcia dla kobiet, na których pojawiają się gejsze. Czy to nie podważa dość mocno stereotypu nr 1?

Kolejny nonsens:
Gejsza jest młodą dziewczyną.

Nie jest to prawda. Gejsze mogą pracować nawet do sześćdziesiątki, jeśli tylko zachowują sprawność i dobry wygląd. Nie bez kozery mówi się, że jeśli chcesz odgadnąć wiek Japonki, to do tego, co oszacowałeś, dodaj 10 lat. Japonki bardzo dbają o wygląd i świeżość.

Świat Kwiatów i Wierzb jest niezwykły, skomplikowany i dość delikatny (ale jednocześnie silny i elastyczny jak wierzba). Postaram się w następnych artykułach przedstawić niektóre jego elementy (strój, makijaż, umiejętności artystyczne) w sposób bardziej zrozumiały dla przeciętnego gaijina ;)